Collegium Vocale Gent in Italië – getuigenis door Sophie Cocquyt (festivaldirecteur in Italië en public relations officer jaarwerking Collegium Vocale)
2020 had een boerenjaar moeten worden voor Collegium Vocale Gent en artistiek directeur Philippe Herreweghe : een dubbel feest met een gouden jubileum voor 50 jaar Collegium Vocale Gent en de 20e editie van ons eigen festival Collegium Vocale Crete Senesi in Toscane Italië.
Maar Covid-19 besliste er anders over : in de eerste repetitieweek van de Johannespassie begin maart viel alles oorverdovend stil.
Twee jaar hadden we gewerkt en uitgekeken naar de Europese tournee in maart en april met meer dan 30 concert Johannespassie en Matteuspassie van J.S. Bach, onze core-business, langs de mooiste concertzalen in Vlaanderen en Europa waaronder Elbphilharmonie Hamburg, Scala Milaan, Musikverein Wien, Concertgebouw Amsterdam enz. Meer dan 100 muzikanten zagen alle inkomsten op nul eindigen wegens “overmacht”.
Toen dachten we nog dat het voorbij zou gaan na enkele weken lockdown. Dan kwam de harde realiteit : een polyfonie-tournee met muziek van Gesualdo weg, een operaproductie Faust Szenen samen met de Vlaamse opera weg, de hakbijl over de zomerfestivals van Saintes en Salsburg. Ons eigen festival in Italië, dé bakermat van C, dreigt te sneuvelen. En dan meteen het hele najaar hertekenen want een Missa Solemnis ter ere van 250 jaar Beethoven zet te veel volk op scene en een wereldtournee met de H-moll Messe van J.S. Bach langs Montreal, Quebec, NYC, Bogotta, Brussel, Antwerpen, Amsterdam, Moskou en St Petersburg wordt helemaal onmogelijk.
Met de nodige veerkracht, creativiteit en flexibiliteit hertekenen we de plannen : minder feestelijk maar des te meer in de diepe verbindende kracht van muziek. We plannen in september en oktober kleine concerten “piccoli concerti” overal verspreid in Vlaanderen. We maken van de nood een deugd en trekken met Collegium Vocale Gent naar kerken en kloosters in Vlaanderen waar we lang niet geweest zijn. De belangrijkste focus : de musici werk geven en hun de kans geven om hun passie te delen met het publiek – hoe klein ook. Ook een nieuw project groeit : nu er tijd is in de agenda van onze artistieke directeur, bundelen we de krachten voor een masterclass jongerenorkest op darmsnaren. Talentvolle jonge mensen – die door Corona in zeer onzekere tijden varen – krijgen de kans om met Philippe Herreweghe de 5esymfonie van Beethoven in te studeren en ervaring op te doen. In een mum van tijd stromen de inschrijvingen binnen. Het geeft vleugels om verder te doen.
Ondertussen wordt het onmogelijke mogelijk : Italië geeft groen licht voor coronaproof concerten. We hertekenen ook hier weer het festival : kleinere concerten (max 1 uur); kleinere bezetting op podium, 2/3 minder publiek – goed geregisseerd in solozitjes, stoeltjes per twee of per bubbel van vier; mondmaskers voor het publiek; maskers en handschoenen voor onthaalmedewerkers; nieuwe taken als ontsmetten en temperatuur van bezoekers meten ; registratie van alle bezoekers, paperless werken via QR codes, uitgebreide informatie via nieuwsbrieven en mails aan het publiek; diverse protocoldossiers voor medewerkers, musici en publiek; back up met lokale overheden en geneeskundige diensten; intense samenwerking met de lokale handelaars en horeca….
Het heeft gewerkt : muziek heelt, muziek verstilt, muziek verbindt, muziek verdiept, kortom : muziek doet deugd.
Geen enkele keer hebben wij drastische maatregelen moeten nemen voor ballorig publiek.
Vele keren hoorden wij de woorden “eindelijk!” en “danku”!
De musici konden opnieuw hun passie delen en het publiek genoot met volle teugen.
Moge het inspiratie geven voor een najaar voor cultuur, coronaproof- veilig en professioneel, zoals onze sector is !
De financiële schade is groot maar de menselijke schade nog groter.
De meeste zangers en instrumentisten bij Collegium Vocale Gent werken op free lance basis. Geen concerten door overmacht betekent ook geen verloning.
Ondertussen zien we België “blacklisted” staan in de Oosterse landen en moeten onze zangers uit de UK en Duitsland in quarantaine als ze met ons mee willen zingen. De annulaties komen binnen, het wordt steeds moeilijker om een positieve toekomst te blijven hertekenen.
De onzekerheid is echter de moeilijkste factor. Geef ons duidelijke richtlijnen, parameters en afspraken, zoals in Italië. Met een grote professionaliteit kan onze sector daar mee om en kunnen wij verder plannen en ondernemen.
De cultuurhonger is groot !
—-
Gedetailleerd verslag van Collegium Vocale Crete Senesi 26 tot 31 juli 2020 – Toscane, Italië
Het zomers festival van Collegium Vocale Gent in Italië werd coronaproof georganiseerd en dat willen we met dit verslag toelichten.
Communicatie vooraf
-
Via nieuwsbrieven en mails werden alle klanten aangeschreven (in Nl, Fr en E) met de nieuwste richtlijnen én met de duidelijke oproep om ook de eigen verantwoordelijkheid op te nemen. “Kom niet als u zich niet goed voelt”.
-
Klanten kregen de keuze tussen komen of niet en in het laatste geval keuze tussen donatie, voucher voor de komende edities of terugbetaling. Ongeveer 50% verkoos niet te komen, de meeste ervan kozen voor een voucher.
-
Het festival werd volledig paperless : programmaboeken werden gratis als pdf in de nieuwsbrief meegestuurd.
-
Ter plaatse waren QR codes beschikbaar
-
Goud : het volledige programmaboek
-
Groen : programma van de dag
-
Blauw : programma van 1 specifiek concert
-
Elke QR code gaf ook Covid19 richtlijnen mee
-
-
Enkel bij de 2 polyfonieconcerten werden liedteksten door de zaalmedewerkers op de stoelen gelegd (met handschoenen aan en voor het moment van de verluchting) en werd aan het publiek gevraagd ze zelf mee te nemen.
Traceerbaarheid via ticketing
-
Van elke bezoeker werd via het ticketsysteem naam, mailadres,gsm nummer, stad en land genoteerd
-
Tickets werden verkocht : solo, in duo, in bubbel van vier.
-
Stoelen werden gezet volgens de verkochte eenheden.
Concerten
-
De openingsdag had 8 concerten verspreid over 2 verschillende kerken.
-
Alle andere dagen hadden 1 middagconcert, 1 avondconcert – beide in een kerk, en een laatavondconcert in openlucht.
-
Normale capaciteit : 550 per concert – nu gereduceerd tot 200 per concert. Telkens uitverkochte avondconcerten.
-
Repetities werden in andere locaties georganiseerd, elke artiest of ensemble kreeg 1 generale in de concertkerk.
-
De concertduur werd ingekort tot max. 1 uur.
Coronamaatregelen
-
Na elke repetitie werd het podium ontsmet.
-
Anderhalf uur voor aanvang van het concert werd de kerk door een professioneel bedrijf ontsmet en daarna verlucht. Met dank aan de Comune Asciano voor de financiële ondersteuning hiervan.
-
Op het plein voor de kerk en bij het binnengaan van de kerk duiden vloerstickers de nodige social distancing aan.
-
Onthaalmedewerkers droegen gepersonaliseerde mondmaskers met hun naam op zodat persoonlijk aanspreken makkelijker wordt. Ze dragen handschoenen en werden speciaal gebriefd over de te volgen procedures.
-
Er werden coronaprotocols uitgeschreven voor medewerkers, voor musici en voor publiek. Die kan ik op aanvraag bezorgen.
-
Onthaalmedewerkers deden ticketcontrole + temperatuurmeting van elke klant.
-
Zaalmedewerkers begeleidden de klanten in de zaal : wie eerst komt, zit het dichtst bij het podium, wie laatst komt schuift achteraan aan om kruisende publieksstromen te vermijden. Bubbels van 4 worden langs een aparte zij-ingang naar binnengelaten.
-
De eersten zullen de laatsten zijn om de concertplek te verlaten. De laatste de eersten.
-
Het publiek zit op 1 m uit elkaar (Italiaanse richtlijnen zijn 1 m en geen 1,5m) en draagt gedurende de volledige duur van het concert een mondmasker (slecht heel af en toe moet zaalpersoneel daar de aandacht voor vragen).
-
De musici komen op en gaan af van het podium met mondmasker maar zetten het af van zodra het concert begint. De productieverantwoordelijk heeft ook van elke muzikant bij aanvang de temperatuur gemeten.
-
In Festivalwagens worden musici ook gevraagd altijd een mondmakser te dragen (uiteraard ook de festivalmedewerkers) en nooit met meer dan drie in een wagen.
Onmogelijk
-
Het organiseren van het gebruikelijke gratis aperitief , staand bij de kerk, een uur voor het concert werd niet toegestaan en werd vervangen door een terras met tafeltjes van 4. Dat bleek geen succes te zijn maar niemand leek dat te missen.
Diners
-
De diners na de concerten gingen wel door : uiteraard niet aan de normale lange Italiaanse tafels maar ook aan tafels van 4 of aan tafels met veel afstand tussen de stoelen. En toch werd dat gezellig en aangenaam.
Conclusie :
-
Grote tevredenheid bij musici dat ze eindelijk weer live voor een publiek konden spelen.
-
Grote tevredenheid bij het publiek dat de kleinschaligheid van de concerten zeer kon smaken en met plezier de regels aanvaardde omwille van het geluk eindelijk weer live muziek te kunnen horen in een concertzaal.
-
Dankbaarheid alom en het meest gehoorde woord : “Eindelijk !”.
Moge dit inspireren om professioneel in het najaar ook vele kleinere en “anders dan anders” concerten te mogen organiseren ! Same same but different ….opnieuw met veel speelplezier en luistergenot !
Sophie Cocquyt
Festivaldirecteur
+32 477 449990